Sinds januari dit jaar staat er bijzonder erfgoed in de werkplaats van Museum Buurtspoorweg. Dit keer geen trein, maar een tram. Het betreft de TET1, de allereerste elektrische tram in Enschede uit het jaar 1908.
Dat je in de schilderkunst met heel kleine tekeningen en schilderijtjes de aandacht op je kunt vestigen bewijst de schilder Henk Lamm (1908-1957) in de eerste helft van de vorige eeuw.
Ruim honderd jaar geleden werd Henk Lamm geboren in Hengelo. Vader was smidsbaas bij Stork en moeder zorgde voor de drie kinderen in het gezin. Henk, een gevoelige jongen, tekende graag maar toen hij zo’n 16 jaar oud was koos hij er toch voor om onderwijzer te worden. Ondanks het behalen van goede cijfers op de kweekschool werd hij ongeschikt bevonden voor dit beroep. Henk had een speciale band met zijn moeder. Toen deze eind twintiger jaren overleed raakte Henk het spoor bijster.
Tegen zijn wil en onder dwang werd hij opgenomen in psychiatrisch ziekenhuis de St. Jozefstichting in Apeldoorn. Daar verbleef hij een aantal jaren waar hij zich artistiek ging uiten en zich volledig richtte op de schilder- en tekenkunst. Er ontstonden prachtige werken op zeer klein formaat. Na thuiskomst zocht hij zijn onderwerpen op fiets- of wandelafstand van Hengelo.
In 1937 maakte hij kennis met de schilder/beeldhouwer Riemko Holtrop die de hoge kwaliteit van het werk van Lamm zag. Via Holtrop maakte Henk kennis met Jan Broeze, vader en zonen Haanstra en Ben Akkerman. Samen richtten zij de “Nieuwe Groep 1945” op. Regelmatig kwamen ze bij elkaar om hun werk te tonen. Henk’s bijdrage paste meestal in de binnenzak. Op de vroege tekeningen van Ben Akkerman is de invloed van Henk Lamm te zien. De kleine grafieken van Lamm zijn juweeltjes. Eén van de werkjes sneed hij in een schoenzool. (zie afbeelding).
Na een ernstige ziekte overleed Henk in 1957 op 49 jarige leeftijd. Zijn oeuvre werd zorgvuldig bewaard door zijn zus Guusje. Henk Lamm kreeg twee keer een tentoonstelling in het Stedelijk museum Amsterdam, in 1969 en 1998. In 1998, tijdens een tentoonstelling in Rijksmuseum Twenthe, werd zijn monografie gepresenteerd met de prachtige titel “ Henk Lamm, miljonair van regendruppels”, geschreven door Peggie Breitbarth. Een deel van zijn schilderijen en tekeningen zijn in het bezit van het Frans Hals Museum Haarlem, het Stedelijk Museum Amsterdam, Museum De Fundatie Zwolle en de gemeente Hengelo. Daarnaast genieten vele particulieren van zijn werkjes.
Henk Lassche
Lees de krant als PDF
Recente berichten
