Museum Buurtspoorweg vertelt de verhalen die horen bij de geschieden van het lokaalspoor. De spoorlijn, die oorspronkelijk 131 kilometer lang was en van Winterswijk, via Haaksbergen en Boekelo naar Hengelo en Enschede liep, heeft een cruciale rol gespeeld in de industriële en economische ontwikkeling van Twente. Dit lokaalspoor, in 1884 aangelegd op initiatief van een aantal voorname textielbaronnen uit de regio, verbond verschillende industriële gebieden in Twente en de Achterhoek met de grotere, landelijke spoorlijnen. Naast een efficiënter transport voor grondstoffen en afgewerkte producten zorgde de spoorlijn ook voor vervoer van onder andere arbeiders tussen stad en platteland.

Industriële revolutie in Twente           
De textielindustrie in Twente kon in die periode hard groeien, doordat het lokaalspoor fabrikanten in staat stelde sneller en voordeliger grondstoffen, zoals steenkool aan te voeren. Dit vergrootte de productiecapaciteit van de regio en maakte Twente tot een belangrijk centrum van de textielindustrie. Het lokaalspoor bracht ook arbeidskrachten van het platteland naar de steden, waardoor de regio haar industriële werkplaatsen efficiënter kon bezetten. Nog steeds is op vele plekken in de regio zichtbaar waar fabrieken gebouwd werden langs de spoorlijn, waardoor ze konden uitgroeien tot succesvolle ondernemingen, die ook sociaal maatschappelijk veel betekend hebben voor de regio. De textielfabriek  Van Heek in Enschede, de Twentse Kabelfabriek in Haaksbergen en de Zoutfabriek in Boekelo zijn hiervan enkele bekende voorbeelden.

Technologische regio
Hoewel het lokaalspoor van de GOLS (Geldersch-Overijsselsche Lokaalspoor Maatschappij) oorspronkelijk is opgericht door textielfabrikanten en bedoeld was om de regionale handel en industriële productie te bevorderen, heeft het ook bijgedragen aan de technologische transformatie van Twente. Het verbeterde transport en de verbindingen tussen steden en industriële gebieden legden de basis voor de latere technologische ontwikkeling van de regio. De impact is vandaag de dag nog merkbaar in de innovatieve bedrijven, onderzoeksinstellingen en het transportnetwerk die Twente een vooraanstaande technologische regio maken. Het lokaalspoor was dus meer dan alleen een vervoermiddel; het was een cruciale factor in het vormen van Twente tot een technologisch centrum in Nederland.

Regionale toerisme
De spoorlijn bood ook een impuls aan het regionale toerisme en de mobiliteit, waardoor Twente niet alleen steeds beter bereikbaar werd voor handelaren, maar ook voor bezoekers. Nog steeds zorgt het lokaalspoor van Museum Buurtspoorweg met jaarlijks ruim 25.000 bezoekers voor een substantieel deel van het regionale toerisme. Als museum speelt ze vandaag de dag een belangrijke rol in het behoud van dit bijzondere erfgoed dat verweven zit in het DNA van Twente. Ze stelt bezoekers in de gelegenheid om in het grotendeels openlucht museum en de verschillende gebouwen de geschiedenis van het lokaalspoor te ervaren. Letterlijk, want naast de exposities van materieel en diverse verhaallijnen kunnen bezoekers even terug in de tijd door een echte stoomtreinrit te maken. Hiervoor wordt (lokaal) rijdend erfgoed nog steeds ingezet op een deel van het oorspronkelijke traject tussen de historische stations Haaksbergen en Boekelo en blijft dit stuk Twents DNA ook voor komende generaties bewaard.